
Czy ktoś z nas pamięta jeszcze, czym zajmował się bednarz, rymarz, kołodziej, powroźnik, zdun, fornal, kuśnierz, wikliniarz, garbarz czy folusznik? Zapewne wiele trudności sprawi nam określenie, jak wyglądała praca tych rzemieślników. Dziewiętnastowieczna polska wieś w epoce przedindustrialnej, czyli przed rewolucją przemysłową, była samowystarczalna. Niemal wszystko, co było potrzebne w gospodarstwie domowym, wytwarzano na miejscu. Niektóre z zapomnianych już zawodów przeżywają obecnie swój renesans, jak kowalstwo artystyczne, ceramika, ręcznie wytwarzanie biżuterii i ozdób, a także wyrobów z drewna.
Miejscem, gdzie próbuje się ocalić od zapomnienia dawne rzemiosło, które stanowi przecież część naszego kulturowego i historycznego dziedzictwa, jest skansen pod nazwą Wioska Ginących Zawodów w Koronowie niedaleko Bydgoszczy. Tam właśnie odbyły się 27.11.2025 roku zajęcia edukacyjne uczniów Szkoły Podstawowej w Rumianie jako kolejne działanie projektu „Detektywi w Gminie Rybno - Przeszłość dla przyszłości.”
Na przedmieściach Koronowa, nieco na uboczu, wśród łąk, pól i terenów leśnych, w cichej, spokojnej okolicy znajduje się skansen przypominający rozbudowaną wiejską zagrodę. Zostaliśmy serdecznie przywitani przez gospodarza i panie instruktorki. Nawet uroczy pies o imieniu Lucek ucieszył się z przyjazdu gości, a zwłaszcza dzieci.
W Sali, ozdobionej artystycznymi wytworami z gliny, zasuszonych roślin i owoców, drewna oraz materiałów włókienniczych, odbyły się warsztaty ceramiczne. Pod okiem pani instruktorki uczniowie tworzyli figurki skrzatów. Krok po kroku, od przygotowania stanowiska pracy, urobienia gliny, aż do końcowego efektu, w rękach młodych twórców powstawały prawdziwe dzieła sztuki.
W przerwie oglądaliśmy miejsca pracy i narzędzia stolarza, cieśli, kołodzieja i kowala. Niezwykłą atrakcją była przekąska z ziemniaków podawanych z parnika babci. Na świeżym powietrzu ta prosta potrawa uczniom wyjątkowo smakowała niczym wykwintny smakołyk. Wiele śmiechu i radości przyniosła wesoła zabawa integracyjna na śniegu.
Kolejne warsztaty to wykonywanie ozdoby, zabawki dla kotka – domowego pupila. Za materiał posłużyła kolorowa włóczka, papierowe i tekturowe ozdoby w formie kwiatków, gwiazdek i barwnych kulek. Wszystkie wykonane prace uczniowie zabierali z sobą do domu. W sklepiku z oryginalnymi pamiątkami można było zaopatrzyć się w upominki, maskotki i pamiątki z pobytu w skansenie.
Na zakończenie odbyło się wspólne ognisko i pieczenie kiełbasek.
Tekst i zdjęcia – Grzegorz Wiergowski

13-220 Rybno
Rumian 12