100-lecie Niepodległej

„Modrzewiowy dworek ...”- wspomnienie Marszałka Piłsudskiego

Uczniowie Szkoły Podstawowej w Rumianie w czasie obchodów Międzynarodowego Dnia Ziemi posadzili uroczyście modrzew oraz wiele innych gatunków drzew upamiętniających historię Polski. Jednak modrzew stał się drzewem symbolicznym.

Dlaczego akurat modrzew? A to za sprawą Józefa Piłsudskiego.

Marszałek Polski urodził się w 1867 roku w Zułowie.

W czasach Piłsudskich majątek w Zułowie należał do największych w okolicy: liczył około 11 tys. hektarów ziemi, lasów i łąk.

Na teren dworski wiodła murowana brama z herbami Ogińskich, wcześniejszych jego właścicieli.

Po obu stronach bramy, za murem okalającym otoczenie dworu, stały zabudowania gospodarcze: warsztat stolarski, stajnie i wozownie, gorzelnia, spichlerz.

Na niewielkim wzniesieniu otoczonym zakolem Mery i starymi drzewami wznosił się XVIII-wieczny modrzewiowy dwór na kamiennej podmurówce, z niewielkim oszklonym gankiem, nakryty wysokim gontowym dachem.

Po bokach dworu usytuowane były oficyna i kuchnia, a przed frontem rozciągał się trawnik okolony szpalerami spirei.

Pożar, a co za tym idzie, kompletna ruina finansowa zmusiły Piłsudskich do przeniesienia się z dziećmi do Wilna.

Drzewa w szkolnym ogrodzie posadzone zostały z okazji stulecia niepodległości Polski.

Sadzonki zostały szkole wręczone przez leśniczego Leśnictwa Olszewo pana Mariusza Sękowskiego, który wspólnie z dziećmi i nauczycielami posadził je obok szkoły.

Celem tej inicjatywy było kształtowanie patriotycznych postaw wśród młodego pokolenia poprzez upowszechnienie wiedzy o wydarzeniach i postaciach ważnych dla niepodległości Polski oraz kształtowanie postaw proekologicznych.

Autor tekstu: Iwona Cybulska

_______________________________________

Z okazji stulecia niepodległości Polski Szkoła Podstawowa im. ks. Jana Twardowskiego w Rumianie zgłosiła swój udział w konkursie pod nazwą "Świadectwa Niepodległej" organizowanego przez Warmińsko-Mazurski Ośrodek Doskonalenia Nauczycieli w Elblągu pod patronatem Marszałka Województwa Warmińsko-Mazurskiego Gustawa Marka Brzezina.

Celem konkursu "Świadectwa Niepodległej" jest zaprojektowanie miejsca w gminie/miejscowości/dzielnicy upamiętniającego stulecie niepodległości naszej Ojczyzny po 123 latach zaborów.

Ideą konkursu jest kształtowanie patriotycznych i obywatelskich postaw wśród młodego pokolenia mieszkańców województwa warmińsko-mazurskiego poprzez upowszechnienie wiedzy o wydarzeniach i postaciach ważnych dla niepodległości Polski oraz aktywizację dzieci i młodzieży do podejmowania inicjatyw na rzecz społeczności lokalnych.

Koncepcja zagospodarowania przestrzeni publicznej na potrzeby projektu, wykaz podjętych i planowanych działań.

W gminie Rybno znajduje się miejscowość Groszki. Jej przeszłość historyczna związana jest ściśle z odzyskaniem przez naszą ojczyznę niepodległości.

Kiedy po zakończeniu działań zbrojnych I wojny światowej kształtowały się jeszcze granice odrodzonego państwa polskiego, w wersalskim traktacie pokojowym w 1919 r. wyznaczono przeprowadzenie plebiscytu na Warmii, Mazurach i Powiślu.

O przynależności państwowej oraz przebiegu granicy pomiędzy Polską i Niemcami na tych terenach miało zdecydować glosowanie ludności, które odbyło się w niedzielę 11 lipca 1920 roku.

Wyniki plebiscytu okazały się dla Polski ogromną klęską.

W wyborach wzięło udział około 60% uprawnionych.

Nie głosowali przede wszystkim Mazurzy, którzy ugięli się przed niemieckim terrorem.

Tylko 2% głosujących opowiedziało się za Polską.

Ostatecznie niemal cały obszar plebiscytowy pozostał w granicach Niemiec.

Polsce przyznano jedynie 8 wsi: 5 na Powiślu i 3 na Mazurach. Wśród nich były Groszki, gdzie oddano 74 glosy, w tym 69 za przyłączeniem do Polski i 5 za pozostawieniem wsi w granicach Prus Wschodnich. Był to akt niezwykłej odwagi, wielkiego patriotyzmu, przywiązania do polskości i wiary katolickiej.

Kiedy Niemcy uruchomili potężną machinę propagandową, przeznaczyli duże środki finansowe na wsparcie antypolskiej agitacji, niemieckie bojówki napadały na polskich działaczy, zastraszały miejscowych Mazurów, mieszkańcy Groszek idąc za głosem serca zdecydowali o przyłączeniu swojej miejscowości do odradzającego się po 123 latach zaborów państwa polskiego.

Za taką postawę przyszło przodkom dzisiejszych mieszkańców Groszek drogo zapłacić w czasie II wojny światowej i okupacji.

Wielu z nich spotkały represje i prześladowania ze strony hitlerowskich najeźdźców. Z inicjatywy mieszkańców w 2010 r. ufundowano obelisk upamiętniający wydarzenie historyczne, jakim było przyłączenie Groszek do Polski w wyniku plebiscytu z 11 lipca 1920.  Każdego roku mieszkańcy czczą pamięć przodków za ich patriotyczną postawę i bohaterstwo.

W obchody rocznicowe aktywnie angażują się też uczniowie Szkoły Podstawowej w Rumianie, gdyż Groszki należą do obwodu Szkoły.

Pod kierunkiem nauczycieli młodzież przygotowuje i przedstawia okolicznościowy program artystyczny przy pomniku plebiscytowym oraz organizuje tematyczną wystawę w świetlicy wiejskiej. 

Opracowany przez zespół ze Szkoły Podstawowej im. ks. Jana Twardowskiego w Rumianie Projekt obejmuje utworzenie w miejscowości Groszki ścieżki dydaktyczno - historycznej   popularyzującej wśród mieszkańców gminy, powiatu oraz turystów wydarzeń związanych z plebiscytem na Warmii i Mazurach, a także przyłączeniem Groszek do Polski.

Ścieżka przyczyni się do lepszego poznania przeszłości historycznej naszego kraju oraz regionu jako "małej ojczyzny", a także rozbudzenia zainteresowań historią jako dziedziną nauki.

Będzie też ważnym elementem wychowania patriotycznego i narodowego młodego pokolenia.

Projekt ścieżki dydaktyczno - historycznej pod nazwą PLEBISCYT NA WARMII I MAZURACH 1920 R. obejmuje zbudowanie 4 tablic tematycznych przedstawiających tło historyczne, sytuację społeczno - polityczną na Warmii i Mazurach po zakończeniu I wojny światowej, okoliczności ogłoszenia plebiscytu, jego przebieg, wyniki ze szczególnym uwzględnieniem efektów dla lokalnej społeczności gminy Rybno jakim było przyłączenie Groszek do Polski i ostatecznym wytyczeniu granic między Polską a Niemcami.

Projekt zakłada zbudowanie w miejscowości Groszki, obok pomnika plebiscytowego oraz przy drodze powiatowej Rumian - Dąbrówno następujących tablic: Tablica pt. PLEBISCYT NA WARMII I MAZURACH W 1920 R., Tablica pt. PLEBISCYT NA WARMII I MAZURACH 1920 R. - RYS HISTORYCZNY, Tablica pt. PLEBISCYT NA WARMII I MAZURACH 1920 R. DOM PLEBISCYTOWY, Tablica pt. PLEBISCYT NA WARMII I MAZURACH 1920 R. USTALENIE I PRZEBIEG GRANICY POLSKO - NIEMIECKIEJ.                                    

Opiekun zespołu uczniowskiego: Grzegorz Wiergowski 

Poniżej znajduje się projekt graficzny stanowiący załącznik do koncepcji zagospodarowania przestrzeni publicznej