Powrót do ziół

Zioła można kupić w aptece, ale czyż nie lepiej te podstawowe zebrać na łące. Trzeba dobrze poznać zioła lecznicze, by móc je zbierać. Nie wszystkie też części tych roślin są potrzebne

w lecznictwie. Większość ziół używa się w całości. Praktycznie do innych celów używa się kwiatów, liści, owoców, korzeni, kory. Zbieranie ziół – liści i kwiatów muszą poprzedzać trzy dni słoneczne. Zbierać je należy około godziny 15:00, bo wtedy posiadają najwięcej olejków eterycznych oraz substancji leczniczych. Zioła trzeba suszyć w cieniu, najlepiej na strychu, rozłożone na czystym papierze. Ziele zbiera się w czasie kwitnienia lub przed zakwitaniem.

Poznaj właściwości i historię gatunku rosnącego na przyszkolnej łące kwietnej!

Dziurawiec zwyczajny

Surowcem leczniczym jest jego kwitnące ziele (Herba Hyperici), niegdyś popularne głównie jako środek żółciopędny i przywracający równowagę w przewodzie pokarmowym. Współcześnie, z uwagi na wyraźne działanie przeciwdepresyjne i uspokajające dziurawiec stosowany jest przede wszystkim w terapii zaburzeń ze strony układu nerwowego – poprawia bowiem samopoczucie, wzmacnia, uodparnia na stres, usprawnia procesy nauki i zapamiętywania oraz działa adaptogennie*.

Jako lek o uniwersalnym działaniu dziurawiec polecali już starożytni uczeni i medycy, m. in.: Hipokrates, Teofrast i Galen, a w XVI w. także Paracelsus. Dziurawiec zwyczajny (łac. Hypericum perforatum) to bowiem zioło wyjątkowe, mimo, że gatunek ten nosi nazwę „zwyczajny”. O szczególnej popularności tej rośliny w ludowej tradycji zielarskiej świadczy choćby mnogość jej nazw, bo dziurawiec to inaczej: świętojańskie ziele, czy ziele świętego Jana, ziele boginki , dziurawik, zanowyt, arlika, przestrzelon, michałkowate ziele, krzyżowe ziele, dzwoniec, dzwonki Panny Marii, krew Matki Bożej, krew Pana Jezusa, krewka – by wymienić tylko niektóre. Nazwy Zdj„świętojańskie ziele” lub ziele świętego Jana według niektórych źródeł pochodzą stąd, iż roślina ta zakwita około 24 czerwca, inne zaś wywodzą ją od Rycerzy św. Jana Jerozolimskiego, którzy używali go do leczenia ran w czasie wypraw krzyżowych. Ziele nazywano dawniej także fuga daemonum (ucieczka demonów ), co według niektórych sugeruje, iż używano dziurawca do wypędzania duchów nieczystych, a u schyłku epoki średniowiecza roślina ta była rekwizytem egzorcystów. Inni uważają jednakże, że nazwa ta wiąże się z niezwykle cenionym działaniem przeciwdepresyjnym. Powstała ok. 795 r., farmakopea z Lorsch zalecała ziele dziurawca na melancholię .

*Adaptogeny czyli zioła adaptacyjne, substancje adaptogenne (łac.adaptō przystosować się, gr. Γένος genos ród, pochodzenie) – substancja pochodzenia naturalnego lub surowiec roślinnyo korzystnym dla zdrowia nieswoistym działaniu, pomagający w adaptacji organizmu do szeroko pojętego obciążenia stresem, wspomagający utrzymanie homeostazy organizmu i niewykazujący działania modulującego oraz skutków ubocznych.